Hiện nay, có rất nhiều cách dạy học mới ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu dạy và học của cả giáo viên và học sinh. Dạy học theo góc là một hình thức dạy học đã xuất hiện từ khá sớm. Tuy nhiên, cách dạy học này lại được ít người biết đến và chưa phổ biến trong các chương trình giảng dạy hiện nay. Cùng trường học 247 giải đáp thắc mắc dạy học theo góc là gì? Và quy trình thực hiện dạy học theo góc một cách khoa học thông qua bài viết sau đây.
Phương pháp dạy học theo góc là gì?
Phương pháp dạy học theo góc (PBL – Problem-Based Learning) hay còn gọi là phương pháp học tập dựa trên giải quyết từng khía cạnh khác nhau của vấn đề. Đây là một phương pháp giảng dạy tập trung vào việc giải quyết các vấn đề thực tế, phức tạp và có tính chất đa mặt của đời sống. Trong phương pháp này, sinh viên sẽ được trao cho các vấn đề, tình huống thực tế và phải tìm ra cách giải quyết.
Dạy học theo góc là một phương pháp dạy học còn khá mới và chưa được phổ biến trong hệ thống giáo dục
Phương pháp PBL tập trung vào việc phát triển kỹ năng và khả năng giải quyết vấn đề của sinh viên thông qua việc đặt ra các câu hỏi, tìm kiếm thông tin, phân tích, đánh giá, xử lý và đưa ra giải pháp. Trong quá trình này, sinh viên sẽ học được cách làm việc nhóm, giao tiếp, đưa ra luận điểm và xử lý các tình huống phức tạp.
Phương pháp PBL cũng khuyến khích sinh viên tìm hiểu kiến thức đa dạng từ nhiều nguồn khác nhau, từ đó giúp họ hiểu rõ hơn về vấn đề đang được giải quyết và phát triển kỹ năng tư duy phản biện. Phương pháp này đặt ra một môi trường học tập tích cực và cung cấp cho sinh viên cơ hội để phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề thực tế và trở thành người học suốt đời.
Ưu điểm và hạn chế của dạy học theo góc
Dạy học theo góc khác với các hình thức dạy học truyền thống cả về phương pháp và cách truyền tải nội dung học tập. Một số ưu điểm nổi bật có thể kể đến của phương pháp dạy học này như:
Ưu điểm
Phát triển kỹ năng thực hành: Học sinh được tập trung vào giải quyết các vấn đề thực tế trong cuộc sống và xã hội, giúp phát triển các kỹ năng thực hành.
Khuyến khích tư duy phản biện: Phương pháp này khuyến khích học sinh đặt câu hỏi, suy luận, chứng minh và phản biện ý kiến, giúp phát triển tư duy phản biện của học sinh.
Phát triển tư duy sáng tạo: Khuyến khích học sinh nghĩ ra những giải pháp sáng tạo cho các vấn đề thực tế và giúp phát triển tư duy sáng tạo của học sinh.
Dạy học theo góc giúp phát triển tư duy sáng tạo cho học sinh
Học sinh hứng thú hơn: Phương pháp dạy học giúp học sinh tìm hiểu về các chủ đề khác nhau và phát triển kiến thức đa dạng, giúp học sinh có động lực học tập hơn.
Tuy nhiên, phương pháp này cũng có một số hạn chế như:
Đòi hỏi thời gian và công sức đầu tư lớn, giáo viên phải đầu tư thời gian và công sức đáng kể để tìm hiểu và lựa chọn các vấn đề thực tế phù hợp cho học sinh.
Việc thực hiện các hoạt động dạy học theo góc có thể khó kiểm soát và phức tạp, do đó có thể gây khó khăn cho giáo viên trong việc quản lý lớp học.
Cần có sự hỗ trợ đầy đủ: Để thực hiện phương pháp dạy học hiệu quả, giáo viên cần có sự hỗ trợ đầy đủ từ trường học và các bên liên quan, bao gồm những người cung cấp nguồn lực và thiết bị hỗ trợ, để giúp giáo viên và học sinh thực hiện hoạt động dạy học theo góc một cách hiệu quả.
Quy trình thực hiện dạy học theo góc
Quy trình thực hiện dạy học theo góc có thể được thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Lựa chọn chủ đề: Giáo viên chọn một chủ đề thực tế phù hợp với độ tuổi và trình độ của học sinh.
Bước 2: Thiết kế các hoạt động: Sau đó giáo viên tiến hành thiết kế các hoạt động giúp học sinh tìm hiểu về chủ đề được lựa chọn. Các hoạt động này có thể bao gồm đọc sách, tìm hiểu thông tin trên mạng, trao đổi với đồng học, điều tra thực tế…
Bước 3: Phân chia lớp học thành các nhóm: Phân chia lớp học thành các nhóm nhỏ để học sinh có thể làm việc cùng nhau và giúp nhau trong quá trình tìm hiểu.
Làm việc nhóm sẽ giúp việc giải quyết vấn đề trở nên dễ dàng hơn
Bước 4: Thực hiện các hoạt động dạy học theo góc: Học sinh được tự do lựa chọn các hoạt động dạy học theo góc phù hợp với sở thích và khả năng của mình. Học sinh tham gia vào các trung tâm góc học tập khác nhau để tìm hiểu, khám phá và giải quyết các vấn đề liên quan đến chủ đề.
Bước 5: Hỗ trợ và theo dõi: Giáo viên hỗ trợ học sinh trong quá trình thực hiện các hoạt động và theo dõi tiến độ của từng nhóm để đảm bảo mọi người đều đạt được mục tiêu.
Bước 6: Tổng kết và đánh giá: Sau khi hoàn thành các hoạt động, giáo viên tổng kết và đánh giá kết quả của học sinh, từ đó đưa ra các phương án cải tiến cho những lần thực hiện sau.
Các bước này sẽ giúp giáo viên và học sinh có thể thực hiện phương pháp dạy học theo góc một cách hiệu quả và đạt được mục tiêu đề ra.
Khi thực hiện dạy học theo góc, giáo viên cần lưu ý một số điểm sau đây để đảm bảo hiệu quả và tránh các sai lầm phổ biến:
Lựa chọn chủ đề phù hợp với độ tuổi và trình độ của học sinh.
Thiết kế các hoạt động phù hợp với chủ đề và trình độ của học sinh.
Phân chia nhóm học sinh sao cho mỗi nhóm có đủ sự đa dạng về khả năng và tính cách để đảm bảo sự hỗ trợ và trao đổi thông tin giữa các thành viên trong nhóm.
Cung cấp đầy đủ tài liệu và thông tin cần thiết cho học sinh.
Hướng dẫn học sinh về cách làm việc nhóm, giải quyết mâu thuẫn và tôn trọng quan điểm của nhau.
Tạo không gian cho học sinh có thể tự do sáng tạo, thử nghiệm và phát triển kỹ năng tư duy độc lập.
Định kỳ theo dõi và giúp đỡ học sinh trong quá trình thực hiện các hoạt động.
Tổng kết và đánh giá kết quả của học sinh để cải tiến và phát triển phương pháp dạy học theo góc trong tương lai.
Tóm lại, khi thực hiện dạy học theo góc việc lưu ý các điểm trên sẽ giúp giáo viên thực hiện phương pháp dạy học theo góc một cách hiệu quả và giúp học sinh phát triển tốt hơn.
Phương pháp dạy học theo góc phù hợp với đối tượng học sinh nào?
Phương pháp dạy học theo góc phù hợp với đối tượng học sinh ở mọi độ tuổi và trình độ khác nhau, từ mầm non đến đại học. Tuy nhiên, phương pháp này có thể được áp dụng tốt nhất với học sinh ở độ tuổi tiểu học và trung học cơ sở.
Dạy học theo góc phù hợp với đa số các đối tượng học sinh
Đối với học sinh tiểu học, phương pháp dạy học này giúp các em phát triển tư duy sáng tạo, khả năng giải quyết vấn đề và kỹ năng học tập độc lập. Đồng thời, cũng giúp các em có thể học tập và khám phá thế giới xung quanh một cách thú vị và tích cực hơn.
Với học sinh trung học cơ sở, phương pháp dạy học theo góc có thể giúp các em học tập một cách tích cực hơn bằng cách giúp họ hiểu rõ hơn về những kiến thức được giảng dạy thông qua các hoạt động nghiên cứu, thực hành và giải quyết vấn đề. Đồng thời, phương pháp này cũng giúp các em phát triển kỹ năng học tập độc lập và khả năng làm việc nhóm.
Bên cạnh đó cần lưu ý rằng phương pháp dạy học theo góc cần sự hỗ trợ của giáo viên để đảm bảo tính hiệu quả và an toàn cho học sinh. Ngoài ra, các đối tượng học sinh có trình độ và nhu cầu học tập khác nhau cũng cần được lựa chọn các chủ đề và hoạt động phù hợp để đạt được hiệu quả tốt nhất.
Ví dụ thực tế về dạy học theo góc
Dạy học theo góc là một phương pháp rất linh hoạt, có thể được áp dụng cho nhiều chủ đề khác nhau trong các lĩnh vực học tập khác nhau. Sau đây là một ví dụ cụ thể về cách áp dụng phương pháp dạy học theo góc:
Ví dụ về phương pháp dạy học theo góc trong lớp học mầm non:
Giáo viên cho trẻ chọn một chủ đề yêu thích như “động vật” và cho phép trẻ tự tìm tòi thông tin về các loài động vật. Sau đó, giáo viên có thể tổ chức các hoạt động như:
Hướng dẫn trẻ vẽ và tô màu các loài động vật yêu thích của mình.
Trẻ tìm hiểu và diễn đạt lại ý của mình qua các cách hướng dẫn của giáo viên
Cho trẻ quan sát các hình ảnh và đoạn video về các loài động vật khác nhau, sau đó cho phép trẻ giới thiệu và chia sẻ thông tin với nhau.
Thiết kế và xây dựng mô hình động vật từ các vật liệu khác nhau, giúp trẻ phát triển khả năng sáng tạo và kỹ năng thủ công.
Tổ chức các trò chơi và hoạt động liên quan đến động vật để giúp trẻ vui chơi và học tập cùng lúc.
Phương pháp này giúp trẻ phát triển khả năng sáng tạo, kỹ năng quan sát, tư duy logic, giao tiếp và tự tin. Đồng thời, phương pháp này cũng giúp trẻ học hỏi một cách tự nhiên, phát triển sự độc lập và sự quan tâm đến thế giới xung quanh.
Hy vọng các chia sẻ trên giúp bạn hiểu rõ hơn về phương pháp dạy học theo góc cũng như hiểu được các quy trình tiến hành giảng dạy, các lưu ý khi giảng dạy, các đối tượng giảng dạy… Và đồng thời có thể chọn được cho bản thân một phương pháp giảng dạy phù hợp nhất.
