Độ tuổi dậy thì ở trẻ em Việt Nam đang có xu hướng ngày càng sớm dẫn tới khao khát muốn tìm hiểu kiến thức giới tính. Tuy nhiên, giáo dục ở cả trường học và gia đình đều bị hổng mảng kiến thức quan trọng này. Vậy, các em tự góp nhặt thông tin, đôi khi là những thông tin sai lệch từ các nguồn không chính thống dẫn tới cách nhìn nhận sai lầm và hành động lệch lạc. Do đó, giáo dục giới tính cho học sinh THCS trở thành một mảng kiến thức thiết yếu trong thời đại hiện nay.
Tầm quan trọng của giáo dục giới tính cho học sinh THCS
Cùng với sự trẻ hóa của độ tuổi dậy thì ở Việt Nam, việc giáo dục giới tính cho học sinh càng sớm càng mang lại hiệu quả cao. Đặc biệt, ở giai đoạn THCS, học sinh rất cần những kiến thức giáo dục giới tính. Bởi đây là giai đoạn dạy thì, học sinh có những thay đổi về tâm sinh lý mạnh mẽ.
THCS là độ tuổi dậy thì.
Cơ thể các em bắt đầu có những biến đổi rõ rệt và học sinh mong muốn giải đáp những thắc mắc về cơ thể mình và người khác giới. Đồng thời, độ tuổi THCS cũng chưa đủ nhận thức để tự sàng lọc, kiểm chứng tính đúng sai của thông tin hay bảo vệ bản thân trước những nguy hiểm có thể xảy đến.
Vậy, giáo dục giới tính cho học sinh THCS là vô cùng cấp thiết. Bản chất bộ môn giáo dục giới tính là bộ môn khao học tâm lý, trang bị kiến thức về giới tính con người (bao gồm bản dạng giới, hoạt động tình dục, tình dục an toàn, sức khỏe sinh sản,…)
Vậy, mục tiêu giáo dục giới tính đối với học sinh THCS là:
Hiểu và tôn trọng các bản dạng giới khác nhau
Nhận thức được những gì đang diễn ra trên cơ thể mình
Hiểu sự khác biệt giữa các giới tính cũng như giữ khoảng cách hơp lý
Dần trang bị kiến thức và kỹ năng tình dục an toàn
Bảo vệ bản thân và tránh việc trở thành nạn nhân của xâm hại tình dục
Thực trạng của giáo dục giới tính cho học sinh THCS hiện nay
Hiện nay, giáo dục giới tính tại các nước phát triển là một mảng kiến thức rất được chú trọng. Nó được bình thường hóa bởi tính thực tế trong cuộc sống sinh hoạt. Tuy nhiên, tại Việt Nam, vấn đề giáo dục giới tính vẫn là vấn đề nan giải bởi sự e ngại hoặc không đủ kiến thức từ phía gia đình và nhà trường. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng chưa có chương trình giáo dục phù hợp với từng độ tuổi.
Thực tế, kiến thức giáo dục giới tính có trong chương trình giáo dục THCS, nhưng chỉ là một phần nhỏ trong chương trình sinh học lớp 8 và được giới thiệu qua loa. Trong khi đó, nhiều học sinh có dấu hiệu dậy thì từ đầu cấp 2, thậm chí những năm cuối Tiểu học.
Giáo dục giới tính cho học sinh THCS đang là một lỗ hổng trong giáo dục Việt Nam.
Theo các nghiên cứu, việc thiếu kiến thức giáo dục giới tính đã dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Vấn nạn quan hệ tình dục trong độ tuổi vị thành niên, ăn trái cấm khi còn ngồi trên ghế nhà trường và những bệnh tình dục trong độ tuổi học sinh ra tăng với tỷ lệ ngày càng cao.
Cụ thể, có tới 36% trẻ vị thành niên trong độ tuổi 14-17 đã quan hệ tình dục. Tuy nhiên, kiến thức về tình dục an toàn của các em thì không đầy đủ. Do đó, tỷ lệ có bầu và nạo phá thai cũng rất cao. Trong độ tuổi 10-12, có những em tự nguyện quan hệ tình dục. Đó là độ tuổi quá sớm. Tỷ lệ nạo phá thai trước tuổi 20 đang chiếm sấp xỉ 20% số ca nạo phá thai, theo thống kê của Bộ y tế.
Làm thế nào để giáo dục giới tính cho học sinh THCS?
Hiểu được tầm quan trọng của giáo dục giới tính với học sinh THCS cũng như lỗ hổng trong việc trang bị kiến thức này cho học sinh, gia đình, đặc biệt là nhà trường cần có những biện pháp tiếp cận hiệu quả, cung cấp phần kiến thức thực tế này. Hãy cùng trường học 247 điểm qua một số cách thức giáo dục giới tính cho học sinh THCS:
Chuẩn bị một tâm thế sẵn sàng chia sẻ
Giáo viên cần giữ thái độ cởi mở chia sẻ với học sinh kiến thức giáo dục giới tính.
Đối với các em học sinh, cha mẹ và thầy cô là những người gần gũi nhất, đóng vai trò giáo dục và định hướng. Để quá trình giáo dục được cởi mở và hiệu quả, gia đình và nhà trường phải trang bị vốn kiến thức đủ, đúng và xóa bỏ tâm lý e ngại, lé tránh.
Bên cạnh đó, việc chuẩn bị ứng phó trước những phản ứng của học sinh, những lời trêu đùa hoặc những câu hỏi khó để đảm bảo tính hiệu quả cũng như khoa học của kiến thức là vô cùng cần thiết.
Đối với học sinh THCS, vấn đề giới tính vẫn mang nhiều điều khó nói. Phụ huynh cũng như nhà trường cần khéo léo trong cách tiếp cận vấn đề. Có thể bắt đầu bằng những câu hỏi quan tâm về tâm lý của các em, gợi mở vấn đề dậy thì hoặc kể những câu chuyện gần gũi để học sinh bắt đầu cởi mở hơn.
Phụ huynh và giáo viên cũng cần để các em hiểu rõ rằng giáo dục giới tính bao gồm rất nhiều vấn đề, không chỉ có quan hệ tình dục. Cần giáo dục các em tư tưởng cởi mở vì đó là vấn đề bình thường trong cuộc sống.
Không biến quá trình giáo dục giới tình thành trò đùa
Giáo dục giới tính cho các em THCS cần đặc biệt chú ý tính nghiêm túc. Giáo dục nên được truyền tải bằng các từ ngữ khoa học, để các em có thái độ đúng đắn khi tiếp cận vấn đề này. Ngay lập tức bài trừ các trò đùa sai lệch về giới tính, lấy tình dục ra làm chủ đề trêu chọc.
Đa dạng về hình thức cũng như môi trường giáo dục
Nhà trường cũng như gia đình cần tạo nhiều điều kiện cũng như cách thức tiếp cận giáo dục giới tính phù hợp cho học sinh THCS.
Giáo dục giới tính là quá trình dài hạn. Để học sinh THCS có sự tiếp thu hiệu quả nhất, gia đình và nhà trường có thể tạo điều kiện cho các em tham gia các hội thảo giáo dục, các chương trình kỹ năng sống, gợi ý những chương trình giáo dục giới tính uy tín và khuyến khích để các em tự tìm hiểu dựa trên sự hướng dẫn và hỏi khi không hiểu. Tích cực truyền tải kiến thức bằng nhiều hình thức như kể chuyện, video, tranh ảnh, dự án, cuộc thi,…
Những lưu ý khi giáo dục giới tính cho học sinh THCS
Quá trình giáo dục giới tính cho học sinh THCS cần lưu ý một số điều như sau:
Luôn nhớ đối tượng giáo dục là học sinh THCS
Các em THCS đến độ tuổi cần giáo dục giới tính nhưng chưa đủ kinh nghiệm thực tế. Vì vậy, những kiến thức giáo dục giới tính và cách thức tiếp cận cần thẳng thắn nhưng tế nhị, tránh thô tục, ảnh hưởng tới nhận thức của các em.
Giáo dục kiến thức giới tính cần xác định rõ đối tượng.
Đối tượng là học sinh THCS nên cách giáo dục hiệu quả với các em là sự sinh động, sáng tạo, được tham gia, được tìm hiểu. Có thể khuyến khích các em tìm hiểu và trao đổi thẳng thắn
Bình thường hóa vấn đề giáo dục giới tính
Đối với các em học sinh THCS, một phần lớn lý do cho sự e ngại chưa chia sẻ là do các em gặp rào cản trong tư tưởng. Giáo dục giới tính trong suy nghĩ các em là chủ đề nhạy cảm, không phải góc nhìn khoa học hay thực tế cuộc sống. Giáo dục cần nhấn mạnh sự trải rộng kiến thức của giáo dục giới tính để các em nhận thức rõ ràng.
Cần có sự kết hợp giữa gia đình, nhà trường trong giáo dục
Giáo dục giới tính cần có sự kết hợp giữa nhà trường và gia đình.
Nhà trường đóng vai trò chính yếu trong mảng giáo dục này. Tuy nhiên, một giáo viên không thể quan tâm sát sao tới từng học sinh. Vậy, bước tiếp theo của quá trình giáo dục giới tính, gia đình nên cùng nhà trường phối hợp để giáo dục được toàn diện và hiệu quả.
Cởi mở lắng nghe và đồng hành
Trong quá trình dậy thì, học sinh THCS có những nỗi băn khoăn không biết chia sẻ cùng ai. Nếu cha mẹ và giáo viên có thể cởi mở và khuyến khích các em chia sẻ, thì đây sẽ là những người bạn đồng hành tuyệt vời trong quá trình trưởng thành của các em. Quan đó, chúng ta có thể đảm bảo kiến thức giáo dục giới tính của các em chính xác và thực tế, giúp các em tránh xa các mối nguy hiểm tiềm tàng.
Những chủ đề quan trọng để giáo dục giới tính cho học sinh THCS
Giáo dục giới tính là trang bị kiến thức toàn diện xoay quanh giới tính. Những kiến thức đầy đủ, chính xác được các em tiếp cận một cách tự nhiên dưới góc độ khoa học. Trong chương trình giáo dục giới tính cho các em THCS, ta có một số các chủ đề quan trọng như sau:]
Kiến thức giáo dục giới tính bao gồm rất nhiều mảng kiến thức.
Các bản dạng giới
Giải phẫu và kiến thức cơ bản giới
Dậy thì và những thay đổi cũng như cách chăm sóc bản thân giai đoạn này
Vấn đề sinh sản, tình dục an toàn
Các bệnh lây qua đường tình dục
Cách bảo vệ bản thân khỏi xâm hại tình dục
Trên đây là những kiến thức về giáo dục giới tính cho học sinh THCS, tầm quan trọng của nó và cách thức đưa giáo dục giới tính vào trường học cũng như gia đinh đạt được hiệu quả cao nhất. Các bạn có thể dựa vào những kiến thức trong mảng giáo dục giới tính, phù hợp cho đối tượng học sinh THCS mà trường học 247 đã gợi ý. Để có nhiều hơn những kiến thức về giáo dục cho con, các bạn có thể tham khảo các bài viết khác trên website.
